ประเทศไทยผลิตข้าวได้มากกว่า 26 ล้านตันต่อปี เป็นประเทศผู้ผลิตและส่งออกข้าวรายสำคัญอันดับ 4 ของโลก หากแต่รายได้ที่นำกลับเข้าประเทศมากกว่าแสนล้านบาทต่อปีนี้กลับไม่ได้สะท้อนถึงผลกำไรที่เกษตรกรควรได้รับ เพราะชาวนาไทยส่วนใหญ่ยังตกอยู่ในวังวนของการ ‘ทำมากแต่ได้น้อย’
‘แป้งพิมพ์ผ้า’ เป็นหนึ่งในวัตถุดิบสำคัญที่อุตสาหกรรมสิ่งทอทั่วโลกใช้พิมพ์ลวดลายลงบนผืนผ้าแต่แป้งพิมพ์ส่วนใหญ่ที่ใช้งานในปัจจุบัน ‘มีสีเคมีเป็นส่วนผสม’ ซึ่งอาจมีสารพิษที่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้งาน และก่อให้เกิดสารพิษตกค้างในสิ่งแวดล้อมได้ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) โดยศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค)
นักวิจัยไทยร่วมกับพันธมิตรภาครัฐและเอกชนวิจัยสร้างมาตรฐานกลาง Battery PACK และ สถานีชาร์จ สำหรับรถจักรยานยนต์ไฟฟ้าที่ใช้งานในประเทศไทย โดยมุ่งเป้าใน 3 ด้านหลัก
แม้ประเทศไทยจะอนุญาตให้นำกัญชามาใช้ประโยชน์ทางการแพทย์และการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ได้ถูกต้องตามกฎหมายตั้งแต่ปี 2562 แต่ปัจจุบันตลาดกัญชายังคง ‘มีมูลค่าต่ำ’ เหตุจากยังไม่สามารถแปรรูปเพื่อใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมมูลค่าสูงได้ ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
ประเทศไทยตั้งอยู่ในภูมิภาคที่อุดมสมบูรณ์ ทำให้มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง เป็นประเทศที่มีความได้เปรียบทั้งด้านการดำรงชีพและโอกาสในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจผ่านอุตสาหกรรมต่าง ๆ ตั้งแต่ระดับจุลภาคจนถึงมหภาค แต่ช่วงหลักสิบปีที่ผ่านมาสิ่งมีชีวิตหลายชนิดในไทยกำลังมีจำนวนประชากรลดลงจนถึงขั้นวิกฤต ทั้งเหตุจากภัยธรรมชาติและการรุกรานอย่างหนักโดยมนุษย์ รายชื่อของพืชและสัตว์ที่ปรากฏใน ‘บัญชีเสี่ยงสูญพันธุ์’ กำลังส่งสัญญาณเตือนครั้งใหญ่ว่า
‘ไข่เน่า’ คือ ชื่อของฟักทองสายพันธุ์ท้องถิ่นที่คนน่านปลูกกันมารุ่นต่อรุ่นนานกว่า 3 ช่วงอายุคน โดยมีการเล่าต่อกันมาถึงที่มาของชื่อว่ามาจากสีของเนื้อฟักทองที่เป็นสีเขียวขี้ม้าแลคล้ายกับไข่เน่า ถึงกระนั้นแม้ชื่อของ ‘ไข่เน่า‘ จะดูไม่น่ารับประทานนัก
โซลาร์เซลล์จะผลิตไฟฟ้าได้เต็มประสิทธิภาพเมื่อกระจกหน้าแผงสะอาดและได้รับพลังงานแสงอย่างเต็มที่ แต่ในช่วงฤดูแล้งที่มีแสงแดดจ้าเหมาะต่อการผลิตไฟฟ้า กลับเป็นช่วงที่ผู้ใช้งานต้องเผชิญปัญหา ‘ฝุ่น’ ปริมาณมหาศาล ที่ลดประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าลงถึงร้อยละ 6-10 หากไม่หมั่นทำความสะอาดหน้าแผงให้สะอาดอยู่เสมอ ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ
อุตสาหกรรมทางทะเลทั่วโลกต้องเสียหายปีละ 4 ล้านล้านบาท จากปัญหา ‘เพรียงทะเลเกาะ’ เพราะการเกาะของเพรียงทะเลทำให้พื้นผิววัสดุเป็นรู เกิดการกัดกร่อน และขึ้นสนิมได้ง่าย และหากมีเพรียงทะเลเกาะที่เรือเดินสมุทรเป็นจำนวนมาก
‘เปลือกหอย’ เป็นปัญหาขยะจากอุตสาหกรรมเครื่องประดับและอาหาร เพราะการกำจัดต้องใช้ค่าใช้จ่ายด้านพลังงานมาก แต่รู้หรือไม่ว่าร้อยละ 95 ของเปลือกหอยมีสารแคลเซียมคาร์บอเนตที่นำไปใช้ประโยชน์ได้ในหลายอุตสาหกรรม นักวิจัยนาโนเทค สวทช. จึงพัฒนากระบวนการแปรรูปเปลือกหอยขยะในอุตสาหกรรมให้เป็นสารไบโอแคลเซียมคาร์บอเนต
นอกจากปัญหาฝุ่นขนาดเล็ก PM2.5 แล้ว ยังมีเชื้อโรคในอากาศอีกหลายชนิดที่ก่อให้เกิดโรคในระบบทางเดินหายใจและโรคเรื้อรัง เช่น โควิด-19 ไข้หวัดใหญ่ วัณโรค ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อความมั่นคงของประเทศและการประยุกต์เชิงพาณิชย์
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)
